Kiedy dziecko zaczyna pełzać i jak mu w tym pomóc?

Pełzanie jest jednym z ważnych etapów w rozwoju ruchowym dziecka. Przygotowuje je do bardziej zaawansowanych umiejętności, takich jak raczkowanie. Dowiedz się, kiedy dziecko zaczyna pełzać i jak powinien wyglądać ten ruch. Poznaj sposoby, które pomogą Ci wesprzeć maluszka ćwiczeniami w zdobywaniu tej zdolności!

Spis treści:

1. Jak wygląda pełzanie niemowlaka?
2. Kiedy dziecko zaczyna pełzać i co musi umieć wcześniej?
3. Pełzanie – kiedy dokładnie się pojawia?
4. Ile czasu od pełzania do raczkowania?
5. Po czym poznać nieprawidłowe pełzanie?
6. Czy pełzanie dziecka to niezbędny etap rozwoju? 7-miesięczne dziecko nie pełza
7. Już wiesz, kiedy dziecko zaczyna pełzać i jak mu w tym pomóc!

Rozwój ruchowy dziecka dzieli się na wiele etapów. Jednym z nich jest moment, kiedy niemowlę zaczyna pełzać. To forma samodzielnego przemieszczania się, która jest ważna dla rozwoju motorycznego. Stanowi następstwo wielu zdobytych wcześniej umiejętności i poprzedza raczkowanie.

Specyficzny sposób poruszania się czasami nie wygląda perfekcyjnie, co może budzić niepokój. Zdarza się też, że ten etap nie pojawia się w ogóle. Czy powinno to wzbudzać niepokój? Dowiedz się, kiedy dziecko zaczyna pełzać i jak wspierać je w zdobywaniu tej umiejętności.

Jak wygląda pełzanie niemowlaka?

Nim dowiesz się, kiedy dziecko powinno pełzać, dowiedz się, w jaki sposób powinno to wyglądać. Dzięki temu trafnie ocenisz, czy Twój maluch opanował już tę umiejętność, czy może musi nad nią jeszcze popracować.

Kiedy dziecko pełza, porusza się po podłożu, opierając się głównie na brzuszku. Nie jest to tak zaawansowane jak raczkowanie, ale wymaga od dziecka zaangażowania wielu grup mięśniowych.

Jak to dokładnie wygląda?

• Maluch podpiera się na łokciu jednej ręki i wewnętrznej stronie kolana przeciwnej nogi;
• Unosi ciało ponad podłogę;
• Odpycha się przy pomocy palucha nogi podporowej;
• Przesuwa się do przodu.

Zdarza się jednak, że ruch nie wygląda tak perfekcyjnie, szczególnie na początku. Może wystąpić między innymi pełzanie do tyłu. Bywa też, że maluch wykonuje ruch jednostronnie.

Pivoty i amfibia – czym są i jak wpływają na pełzanie?

Wyróżnia się dwa ważne wzorce, które powinny być wykonywane obustronnie. Jednym z nich są pivoty, czyli ruchy obrotowe. Maluch wykonuje je podczas leżenia na brzuchu, obracając się wokół własnej osi. Jest to ruch, który świadczy o rozwijaniu się koordynacji nóg i rąk oraz zdolności do przenoszenia ciężaru ciała.

Charakterystyczny, ważny dla umiejętności pełzania ruch niemowlęcia to również amfibia. Dziecko podczas leżenia na brzuchu wykonuje naprzemiennie ruchy kończyn – jedna ręka i przeciwna noga zginają się i unoszą, a druga para pozostaje na podłożu. W ten sposób ćwiczy koordynację i wzmacnia mięśnie.

Zarówno pivot, jak amfibia są ruchami, które powinny występować obustronnie. Stanowią ważny etap przygotowywania dziecka do bardziej zaawansowanych ruchów takich jak pełzanie. Dzięki nim dochodzi do wzmocnienia mięśni odpowiedzialnych za stabilizację ciała. Uczą dziecko koordynacji naprzemiennych ruchów rąk i nóg. Obserwowanie tych ruchów to dla Ciebie sygnał, że maluch rozwija się prawidłowo.

Czytaj więcej: Jak wygląda pozycja amfibii i dlaczego jest ważna w rozwoju dziecka?

Czołganie a pełzanie

Czołganie jest mniej skomplikowanym sposobem przemieszczania się, ponieważ maluch leży na płasko na brzuchu i odpycha się jednocześnie rękami i nogami.

Do pełzania musi natomiast unieść część ciała, a żeby przesunąć się do przodu, wykorzystuje siłę mięśniową.

Pełzanie a raczkowanie

Raczkowanie jest kolejnym etapem rozwoju ruchowego, który pojawia się po pełzaniu. Gdy maluch raczkuje, unosi brzuch nad ziemię, opiera się na dłoniach i kolanach. Przesuwając nogi i ręce, przemieszcza się naprzemiennie.

Pełzanie poprzedza raczkowanie. Pozwala dziecku budować siłę mięśniową potrzebną do kolejnych etapów rozwoju.

Kiedy dziecko zaczyna pełzać i co musi umieć wcześniej?

Najczęściej niemowlęta zyskują tę zdolność, gdy ukończą pół roku. Pełzanie u dzieci musi być jednak poprzedzone kilkoma innymi umiejętnościami. Oto elementy, które są kluczowe:

• Kontrola głowy – maluch musi umieć podnosić głowę i stabilnie ją utrzymać tak, żeby pozwalała mu obserwować otoczenie.
• Silnie mięśnie szyi i pleców – pozwalają unosić klatkę piersiową i podpierać się na rękach.
• Przenoszenie ciężaru ciała – zdolność do przesuwania ciężaru z jednej strony na drugą jest niezbędna do koordynacji ruchów w trakcie pełzania.
• Podparcie na rękach – dziecko, które potrafi stabilnie podeprzeć się na ramionach, jest gotowe do nauki pełzania.
• Odruch pchania – maluch umie wykorzystywać nogi do odpychania się od podłoża.

Pełzanie – kiedy dokładnie się pojawia?

To kiedy dziecko zaczyna pełzać, zależy od indywidualnego tempa rozwoju. Niektóre maluszki zdobywają umiejętność już w 6. miesiącu życia, natomiast inne zaczną poruszać się w ten sposób w 8. miesiącu.

Warto wiedzieć, że u wcześniaków należy uwzględnić wiek korygowany. Oznacza to, że również zaczną pełzać między 6. a 8. miesiącem życia, jednak wieku korygowanego, czyli tak naprawdę około 8–10 miesięcy od daty urodzenia.

Rozwój motoryczny dziecka możesz wspierać na różne sposoby. Ważne jest, żeby maluch miał między innymi wygodne krzesełko do karmienia. Gwarantuje ono komfortową i bezpieczną pozycję podczas posiłków. Świetnie, jeśli mebel rośnie razem z dzieckiem tak jak wyprodukowane przez Stokke krzesełko. Ten model charakteryzuje się udźwigiem aż 136 kg, więc może być używany nawet przez dorosłego.

Ile czasu od pełzania do raczkowania?

Kiedy dziecko pełza, wiesz, że już niedługo przejdzie do kolejnej ważnej umiejętności, czyli raczkowania. Zajmie mu to mniej więcej kilka tygodni. Raczkowanie pojawia się zazwyczaj między 7. a 10. miesiącem życia. Czas przejścia zależy od kondycji fizycznej dziecka, a także od wsparcia ze strony rodziców.

Przeczytaj też: Od kiedy dziecko raczkuje i jak wspierać rozwój tej umiejętności?

Po czym poznać nieprawidłowe pełzanie?

Pełzanie u dzieci może wyglądać różnie w zależności od konkretnego malucha. To, jak się prezentuje, zależy od mnóstwa czynników. Są jednak pewne symptomy, które świadczą o nieprawidłowościach. To:

• Jednostronne pełzanie – dziecko używa tylko jednej strony ciała, co może wskazywać, że ma problemy z napięciem mięśniowym;
• Brak koordynacji – ruchy są chaotyczne i nieskoordynowane;
• Unikanie pełzania – dziecko w ogóle nie próbuje pełzać, mimo że osiągnęło odpowiedni wiek.

Zdarza się również pełzanie w tył. Może się wydawać, że to nieprawidłowy odruch. Gdy maluch przemieszcza się w ten sposób, oddala się przecież od celu, zamiast do niego przybliżać, a to może wywoływać w nim frustrację.

Jednak nie masz powodów do obaw. Pełzanie w tył to dla dziecka moment budowania stabilności obręczy barkowej i tułowia. Możesz się więc cieszyć, że maluch trenuje tę umiejętność. Często poprzedza ona czas, kiedy niemowlę zaczyna pełzać do przodu.

Jak zachęcić dziecko do pełzania?

Jeśli moment, kiedy dziecko zaczyna pełzać, opóźnia się, warto zachęcać je do opanowania tej aktywności. Żeby skłonić maluszka do prób pełzania, stosuj jego ulubione zabawki. Ustawiaj je w niewielkiej odległości od pociechy, żeby miała motywację do przemieszczania się w celu ich dotknięcia.

• Pamiętaj również, jak ważne jest spędzanie czasu na brzuszku. Regularnie kładź dziecko w tej pozycji, żeby miało szansę wzmacniać mięśnie i uczyć się podnoszenia głowy.
• Twórz dla maluszka bezpieczne środowisko. Przestrzeń powinna pozwalać mu na swobodne ćwiczenia bez ryzyka, że uderzy w jakąś przeszkodę, a także ułatwiać zdobywanie nowej umiejętności. Lepiej będzie pełzać po panelach niż po dywanie.
• Zadbaj o odpowiednie ubranie. Podczas pełzania dziecko odpycha się z łokcia i dużego palca stopy. Brzuch natomiast sunie po podłodze. Świetnie sprawdzi się więc body z krótkim rękawem, ponieważ daje dobry poślizg brzuszkowi, natomiast łokcie i stopy nie będą się ślizgać.

Pamiętaj, żeby koncentrować się na pomocy maluszkowi, gdy podejmuje próby. Możesz unosić delikatnie jego biodra – dzięki temu będzie mu się łatwiej przesuwać, a sukcesy zachęcą do kolejnych prób.

Pełzanie jednostronne – ćwiczenia

Jeśli dziecko pełza niesymetrycznie, warto zapewnić mu wsparcie. Wykorzystaj do ćwiczeń ulubione zabawki maluszka. Należy mu je pokazywać raz z jednej strony, raz z drugiej. Dzięki temu zachęcisz je do obracania się w obydwu kierunkach na zmianę. Zwróć też uwagę na zmienianie stron, gdy nosisz dziecko.

Podczas zabaw w turlanie zachęcaj dziecko, żeby robiło to naprzemiennie. Przewracanie się w ten sposób będzie angażowało obydwie strony ciała.

Koniecznie układaj dziecko w pozycji na brzuchu. Zachęcaj go do ruchów zarówno prawej, jak i lewej strony. O ćwiczenie tej pozycji trzeba zadbać o wiele wcześniej niż po kilku miesiącach życia, ponieważ wspiera ona utrzymywanie głowy i ogólny rozwój siły.

Leżenie w pozycji na brzuchu można stosować nie tylko w domu na podłodze, lecz także w wózku gondoli, na przykład modelu Charley. Do tego celu odpowiedni będzie też wózek Venicci czarny. Ma on panoramiczny system wentylacji, który gwarantuje maluszkowi maksimum wygody nawet w gorące dni. Poza tym jest wyposażony w żelowe, duże koła, więc w trakcie spaceru maluszek nie musi zmagać się z nieprzyjemnymi wstrząsami.

Czy pełzanie dziecka to niezbędny etap rozwoju? 7-miesięczne dziecko nie pełza

Pełzanie niemowlaka nie jest etapem, który musi się obowiązkowo pojawić. Pełni ważną funkcję w rozwoju, jednak istnieją dzieci pomijające ten etap, a jednocześnie rozwijające się dalej bez widocznych trudności. Zdarza się, że maluchy przechodzą od razu do raczkowania czy siadania.

Warto jednak brak pełzania analizować w szerszym kontekście. Ważne jest, czy inne etapy rozwoju pojawiły się i przebiegają prawidłowo. Brak pełzania nie musi być powodem do niepokoju, jeśli dziecko unosi głowę, przewraca się na boki czy podpiera na rękach.

Poza tym pełzanie prowadzi do wzmocnienia mięśni ramion, brzucha, nóg i pleców, co jest ważne dla raczkowania, siadania czy chodzenia.

Pełzanie pomaga maluszkowi lepiej poznawać otoczenie. Poza tym stymuluje jego zmysły – wzroku i dotyku. Dziecko uczy się orientować w przestrzeni, oceniać odległość i planować swoje ruchy.

Kiedy brak pełzania jest sygnałem do niepokoju?

Umiejętność pełzania jest ważna, natomiast nie jest konieczna. Jeśli maluch pomija ten etap, ale raczkowanie pojawia się w odpowiednim czasie i przebiega prawidłowo, nie ma powodów do obaw. Nie trzeba też martwić się, jeśli inne umiejętności motoryczne, takie jak przewracanie się czy siadanie, są bez trudu opanowywane.

Jeśli jednak brak pełzania towarzyszy innym niepokojącym sygnałom, warto skonsultować się z pediatrą lub fizjoterapeutą. Trzeba zwrócić uwagę, czy:

• Występuje asymetria ruchów – dziecko używa stale jednej strony ciała;
• Maluch ma trudności z unoszeniem głowy w pozycji na brzuchu;
• Dziecko nie jest zainteresowane eksplorowaniem otoczenia;
• Dochodzi do opóźnień w innych umiejętnościach, na przykład przewracaniu się ze strony na stronę czy siadaniu.

Specjalista oceni, czy maluch potrzebuje dodatkowego wsparcia, czy rozwija się we własnym tempie, ale prawidłowo. Jeśli stwierdzi, że zdobywanie umiejętności nie przebiega w odpowiedni sposób, zaproponuje ćwiczenia. Pokaże, jak wykonywać je z pociechą w domu.

Już wiesz, kiedy dziecko zaczyna pełzać i jak mu w tym pomóc!

Wiesz już, kiedy dziecko powinno pełzać i w jaki sposób można wspierać je w zdobywaniu tej zdolności. To ważny etap w rozwoju ruchowym, jednak zdarza się, że zostaje pominięty, a maluch od razu zaczyna raczkować. Między 6. a 8. miesiącem życia, jest czas, kiedy niemowlę pełza. Idealnie, jeśli szybko zaczyna używać ruchów obustronnych. Warto do tego dążyć, stosując ćwiczenia, na przykład z wykorzystaniem zabawek.

Czy Twoje dziecko właśnie zaczyna pełzać? A może pominęło ten etap i od razu przeszło do raczkowania? Podziel się z nami swoim doświadczeniem! Zajrzyj też do oferty sklepu BoboWózki, w której czekają na Ciebie akcesoria wspierające maluszki w rozwoju oraz niezbędne foteliki i wózki gwarantujące komfort podczas spacerów i dalekich podróży.

Źródła:

• https://mamafizjoterapeuta.pl/2019/08/12/pelzanie-zagadka/
• https://mamafizjoterapeuta.pl/2022/10/12/pelzanie-u-niemowlaka/
• https://www.fizjomommy.pl/co-kazdy-rodzic-powinien-wiedziec-na-temat-pelzania/