• 11/07/2025
  • 7 min czytania
zastój pokarmu

Jak rozpoznać zastój pokarmu? Poradnik dla mam karmiących

Karmisz mlekiem naturalnym, a Twoje piersi stały się bolesne, nabrzmiałe i nie chce płynąć z nich pokarm? To może być zastój pokarmu. Sprawdź, co to takiego, jakie są jego objawy i co zrobić, gdy do niego dojdzie.

Zastój pokarmu – co warto zapamiętać?

  • Zastój pokarmu to zablokowanie kanalików mlecznych w piersiach.
  • Skutkiem zastoju pokarmu są m.in. bolesne i twarde piersi, trudności z wypływem mleka, gorączka, obniżone samopoczucie i białe punkty na brodawkach.
  • Przyczyny zastoju pokarmu to przede wszystkim: nadprodukcja mleka, nieprawidłowe opróżnianie piersi, uciskanie piersi przez stanik, stres oraz zbyt długie przerwy w karmieniu.
  • W celu pozbycia się problemu zastoju mleka można stosować: delikatne masaże piersi, ciepłe kąpiele, ciepłe okłady na piersiach przed i zimne po karmieniu. Zaleca się także karmienie maluszka w różnych pozycjach, odciąganie mleka laktatorem oraz odpowiednie nawadnianie się.
  • Gdy pomimo stosowania środków zaradczych, dolegliwości nie ustępują po około 2 dobach, a ból narasta lub rośnie gorączka, należy skonsultować się z lekarzem, doradcą laktacyjnym albo położną.
zastój pokarmu

Zastój pokarmu w piersiach – co to jest i jak powstaje?

Nie zawsze karmienie piersią okazuje się tak proste, jak mogłoby się wydawać. Wiele kobiet karmiących doświadcza różnych trudności i komplikacji, takich jak zastój pokarmu. 

Twarda pierś? Mleko nie leci? Odczuwasz dolegliwości bólowe? To mogą być właśnie objawy zastoju pokarmu. Co to takiego? Zastój w piersiach to zablokowanie przewodów mlecznych, przez co mleko z trudem z nich wypływa, mimo uczucia przepełnionych piersi. Drożność kanalików jest blokowana przez zalegające w piersi mleko. Dolegliwość ta zazwyczaj pojawia się w pierwszych dniach po porodzie, czyli na początku laktacji, kiedy u młodej mamy dochodzi do nadprodukcji mleka, tj. nawału mlecznego. Może również wystąpić w przypadku zmniejszenia liczby karmień.

Do najczęstszych przyczyn zastoju pokarmu w piersiach należą:

  • nadprodukcja mleka,
  • nieprawidłowe opróżnianie piersi,
  • uciskanie piersi przez zbyt ciasny biustonosz w niewłaściwym rozmiarze,
  • stres,
  • dłuższe przerwy w karmieniu.

Zastój pokarmu – objawy, które powinny Cię zaniepokoić

Zatrzymanie pokarmu w piersiach przejawia się charakterystycznymi objawami. Do najczęstszych symptomów zastoju mleka należą:

  • uczucie twardości i nabrzmienia piersi, 
  • bolesność piersi, 
  • uczucie gorąca w piersi, 
  • trudności w wypływie mleka, 
  • wysoka temperatura, nierzadko przekraczająca nawet 39 stopni Celsjusza,
  • obniżone samopoczucie,
  • białe punkty na brodawkach wskazujące na zatkanie kanalików mlecznych.

Piersi stają się bolesne zarówno w czasie karmienia, jak i innych czynności, np. spacerowania z maluszkiem leżącym w wygodnym wózeczku Anex IQ Premium.

Zastój pokarmu – guzek w piersiach

Twardość to jeden z częstych symptomów wskazujących na zastój pokarmu w piersiach. Guzki również mogą być objawem tej dolegliwości. W przypadku zastoju pokarmu część piersi jest zazwyczaj obrzęknięta, zaczerwieniona i nieco twardsza oraz cieplejsza. Ponadto w okolicach przewodu mlecznego mogą pojawiać się właśnie wyczuwalne zgrubienia lub twarde guzki w piersiach. Karmienie staje się przez to mniej efektywne i bardziej bolesne dla kobiety. Zastoje w piersiach, a tym samym guzki, mogą się przemieszczać – zdarza się więc, że w jednym dniu zauważysz obrzęk czy zgrubienie piersi w konkretnym miejscu, a po jakimś czasie w innym.

Jak odróżnić guzek wynikający z zastoju od guzka mającego inne przyczyny? Jeśli zauważysz u siebie niepokojące guzy i zgrubienia, najlepiej skonsultuj się ze specjalistą. Zrób to zwłaszcza w sytuacji, gdy po 1-2 tygodniach, mimo leczenia zastoju, guzek nadal występuje w piersi.

Zastój pokarmu a zapalenie piersi

Niekiedy zastój mleka w piersiach może przerodzić się w zapalenie piersi. Dolegliwość ta zazwyczaj jest spowodowana nieprawidłowymi działaniami w przypadku zastoju pokarmu. Zalicza się do nich przede wszystkim niepełne opróżnianie piersi przez maluszka, zbyt długie przerwy między kolejnymi karmieniami, niewłaściwą pozycję i technikę karmienia oraz zbyt intensywne uciskanie piersi.

Ta dolegliwość objawia się głównie zaczerwienieniem, bólem i obrzękami tej części ciała, a także bólami mięśni i głowy, złym samopoczuciem i zmęczeniem, a nawet dreszczami. Objawy zapalenia piersi mogą być mylone z grypą czy przeziębieniem. W przypadku wystąpienia dolegliwości zaleca się stosowanie zimnych okładów na piersi, odpowiednie nawadnianie organizmu, a w razie silnego bólu przyjęcie paracetamolu czy Ibuprofenu. Należy też skonsultować się z lekarzem, gdyż zapalenie piersi może wymagać podania antybiotyku.

Zastój a nawał pokarmu

Czym zastój różni się od nawału pokarmu? Można powiedzieć, że nawał jest przeciwieństwem zastoju. To przepełnienie piersi mlekiem, które po raz pierwszy pojawia się najczęściej między 3. a 5. dobą po porodzie. Może też występować później w różnych sytuacjach, np.:

  • gdy malec nie opróżnia całkowicie obu piersi,
  • po dłuższym niż zazwyczaj okresie przerwy między karmieniami,
  • w przypadku odciągania dużych ilości pokarmu laktatorem, co nadmiernie pobudza produkcję mleka,
  • gdy dochodzi do rozpoczęcia wzmożonej produkcji pokarmu.

Nawał mleka objawia się przede wszystkim nabrzmieniem i napięciem piersi. Stają się one ciężkie, twarde, niekiedy gorące, a pokarm wypływa z nich bez problemu. Jak poradzić sobie z nawałem pokarmu? Możesz przystawiać smyka jak najczęściej do piersi, pić napary z szałwii i stosować zimne okłady na biuście po karmieniu. Przed przystawieniem brzdąca możesz odciągnąć nieco pokarmu za pomocą laktatora. Możesz również polewać piersi ciepłą wodą lub kłaść na nie ciepłe okłady – dzięki temu pobudzisz wypływanie mleka.

zastój pokarmu

Co na zastoje w piersiach?

Zastoje w piersiach mogą być bolesne i nieprzyjemne dla karmiącej mamy. Co na zastój pokarmu zastosować, aby pozbyć się tej przykrej dolegliwości? Na początek należy określić przyczynę problemu. Możesz to zrobić samodzielnie lub skonsultować się z lekarzem, położną albo doradcą laktacyjnym. Identyfikacja przyczyny pozwoli Ci ją wyeliminować.

Jak zlikwidować zator mleczny?

  • Przede wszystkim istotne jest opróżnianie piersi. W tym celu zaleca się częste karmienie maluszka i przykładanie go w różnych pozycjach.
  • Unikaj długich przerw między karmieniami, a w razie potrzeby odciągaj mleko laktatorem. 
  • Nie obawiaj się przykładania smyka do chorej piersi. Jest to bardzo wskazane i konieczne, aby pozbyć się zastojów. Podawaj malcowi pierś z zastojem pokarmu jako główną do karmienia, a pierś zdrową co 3-4 karmienia.
  • W celu pozbycia się zastojów stosuj ciepłe okładów na piersi przed karmieniem, a chłodne po
  • Istotny jest właściwie dobrany, miękki biustonosz, który nie powinien obcierać ani uciskać piersi.
  • Dbaj również o odpowiednie nawodnienie organizmu i odpoczynek. 

Zastój pokarmu w piersiach – domowe sposoby łagodzenia dolegliwości

Czy istnieją domowe sposoby, które pomagają łagodzić dolegliwości powodowane przez zastój pokarmu? Co robić w takich sytuacjach? 

Jak rozmasować zastój pokarmu?

Możesz wspomóc się masażami piersi. Przed i w czasie karmienia delikatnie i lekko gładź piersi, aby zwiększyć wypływanie mleka. Wykonuj okrężne ruchy, kierując się od zewnętrznej strony piersi w kierunku brodawki. 

Unikaj silnego masażu, który może nasilić zastój, spowodować obrzęki, a nawet uszkodzić naczynia krwionośne i przyczynić się do powstania stanu zapalnego. Pomocny może też okazać się drenaż limfatyczny wykonany przez specjalistę, np. doradcę laktacyjnego.

Twarda pierś: karmienie a ciepła kąpiel

Na zator w piersi mogą pomóc również ciepłe kąpiele i prysznice. Ciepła woda nie tylko relaksuje, ale też rozluźnia kanaliki mleczne, ułatwiając przepływ pokarmu i pomagając w zmniejszaniu obrzęków. 

Okłady ze schłodzonej kapusty

Po karmieniu można zastosować okłady ze schłodzonych, rozbitych liści kapusty. Zimno zadziała kojąco na piersi, a sok z kapusty dodatkowo wpłynie przeciwzapalnie i ściągająco. Zamiast kapusty możesz po prostu wykorzystać schłodzoną tkaninę, np. gazę albo tetrową pieluszkę.

Twarda, boląca pierś – karmienie ze zmianą pozycji

Na miejscowy zastój pokarmu w piersiach może również pomóc częsta zmiana pozycji w czasie karmienia smyka. Dzięki temu lepiej opróżnisz piersi z pokarmu. Szczególnie pomocna może być pozycja, podczas której nos smyka znajduje się po stronie tej części piersi, w której występuje zastój mleka. 

zastój pokarmu grafika

Właściwa pozycja wpłynie na efektywność karmienia, a w rezultacie również na wypływanie pokarmu.

Zastój pokarmu – kiedy udać się do specjalisty?

Twarda pierś przy karmieniu, ból i inne dolegliwości związane z zastojem pokarmu można zlikwidować, stosując się do przedstawionych wyżej wskazówek. Ciepłe kąpiele i okłady, dobre nawodnienie, łagodne masaże piersi mogą pomóc w zlikwidowaniu nieprzyjemnych symptomów zastoju mleka.

Jeśli jednak nie zauważysz u siebie poprawy po około 24-48 godzinach od rozpoczęcia działań łagodzących albo ból jest bardzo silny i utrzymuje się pomimo przyjmowania środków przeciwbólowych, skonsultuj się z lekarzem, położną albo doradcą laktacyjnym. Możliwe, że konieczne będzie zastosowanie dodatkowego leczenia farmakologicznego. Kontakt ze specjalistą jest też wskazany w przypadku gorączki i rosnącego guzka.

Zastój a brak nawału pokarmu

Niekiedy u kobiety występuje brak nawału pokarmu, co świadczy o tym, że piersi nie zaczęły produkować spodziewanej ilości mleka. Objawia się m.in. zmniejszoną ilością mleka oraz brakiem uczucia nabrzmiałych, twardych piersi. Sytuacja ta może być kłopotliwa, a nawet groźna, gdyż może skutkować zmniejszoną produkcją mleka, a tym samym niewystarczającym najadaniem się maluszka. Jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie określić, czy występuje u Ciebie brak nawału, czy może zastój pokarmu, skonsultuj się ze specjalistą.

Zastoje w piersiach po odstawieniu – jak łagodzić dolegliwości?

Zastoje w piersiach mogą pojawiać się w przypadku długich przerw między kolejnymi karmieniami, a także przy wygaszaniu laktacji. Dlatego, gdy chcesz odstawić malca od piersi na stałe, zrób to w umiejętny, łagodny sposób. Przede wszystkim stosuj chłodne okłady na piersi, delikatny masaż i odciągaj mleko wyłącznie do momentu pojawienia się uczucia ulgi. Nie wykonuj żadnych czynności, które pobudzałyby produkcję pokarmu. Odstawiaj malca od piersi stopniowo, aby nie spowodować nagłego zastoju i dyskomfortu. Pomocne mogą też okazać się napary z ziół, zwłaszcza szałwii i mięty, które wykazują właściwości zmniejszające ilość produkowanego mleka.

zastój pokarmu

Już wiesz, jak skutecznie radzić sobie z zastojem pokarmu?

Objawem zastoju pokarmu są nabrzmiałe, bolesne, twarde piersi – karmienie w takim przypadku może być bolesne, a często też mało efektywne. Na szczęście istnieją sposoby na łagodzenie tej dolegliwości. Nasze wskazówki z pewnością pomogą Ci uporać się z tym problemem. 

Czy miałaś zastoje pokarmu podczas karmienia piersią? Jak sobie z nimi poradziłaś? Podziel się z nami swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami. Zobacz też asortyment sklepu BoboWózki. Znajdziesz w nim kompleksową wyprawkę dla maluszka, począwszy od wózka głębokiego i spacerowego, takiego jak model Easywalker Rockey S lub  Roan IVI 2.0, przez fotelik samochodowy, leżaczek i łóżeczko, aż po krzesełko do karmienia, bujaczek czy mebelki do dziecięcego pokoju.

Źródła:

https://www.gov.pl/web/zdrowie/karmienie-piersia

https://wrozkacycuszka.pl/pl/blog/czy-to-zastoj-czy-zatkany-kanalik-jak-to-odroznic-1682569001.html

https://www.doz.pl/czytelnia/a14594-Jak_zatrzymac_laktacje_kiedy_nie_chce_karmic_piersia._Poznaj_nasze_rady

https://www.e-zikoapteka.pl/artykuly/zastoj-pokarmu-jak-sobie-z-nim-radzic.html

Scroll to Top