+50 salonów
+100 ekspertów
+1mln bw
Montaż fotelików Zapytaj konsultanta Kontakt do salonów BW Blog
Szukaj
mama trzymająca dziecko

Skala Apgar – co to jest? Jak przyznawane są punkty Apgar?

2022-02-18

Skala Apgar to dziesięciopunktowa skala, według której oceniane są czynności życiowe noworodka. Pierwszą ocenę w skali Apgar przeprowadza się już w pierwszych minutach po porodzie. Na czym polega skala noworodka i jakie parametry obejmuje?

Spis treści:

Skala Apgar – co to jest?

Moment przyjścia na świat noworodka wiąże się z wieloma emocjami i jest wyjątkowy dla każdego rodzica. Kiedy Ty zachwycasz się swoim nowonarodzonym maleństwem, w tym samym czasie specjalista ocenia konkretne parametry, które pozwalają na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości i udzielenie niezbędnej pomocy. Skala Apgar to powszechnie stosowane narzędzie do oceny stanu zdrowia noworodka w pierwszych chwilach po urodzeniu. Według tego parametru pediatra lub położna ocenia czynności życiowe nowonarodzonego maluszka i sprawdza, czy dziecko potrzebuje dodatkowego wsparcia medycznego.

Skala Apgar została opracowana przez prof. Uniwersytetu Columbia Virginię Apgar i to jej nazwisko łączy się z zaprezentowaną w 1953 roku punktacją. Skala noworodka w 1953 roku została opublikowana na łamach czasopisma anestezjologicznego „Current researches in anesthesia & analgesia” i od tego czasu stawała się niezbędnym narzędziem podczas badania noworodków. Akronim APGAR został przyjęty 10 lat później. I choć cenę w skali Apgar niektórzy specjaliści uważają za subiektywną, stanowi niewątpliwą pomoc w profilaktyce najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

Kiedy przyznawane są punkty w skali Apgar?

Ocenę poszczególnych czynności życiowych maluszka przeprowadza się w 1., 3., 5. i 10. minucie życia noworodka. Każde dziecko może minimalnie dostać 0 punktów, a maksymalnie – 10. Uważa się, że  wynik 8–10 oznacza stan dobry noworodka, 4–7 to średnia ocena, a 0–3 – zła ocena. Co ważne, skala nie ma zastosowania przy ocenie potrzeby resuscytacji u noworodka.

Pierwsza ocena w skali Apgar ma na celu sprawdzenie, czy maleństwo nie wymaga natychmiastowej pomocy od położnej lub lekarza. Jeśli maluszek jest w dobrym stanie i przy pierwszej ocenie w 1. minucie życia otrzymał 8–10 punktów w skali Apgar, kolejna ocena odbywa się w 5. minucie życia. Gdy przy pierwszym pomiarze bobas uzyskał 0–7 punktów, jego ocena odbywa się czterokrotnie.

Oczywiście uzyskanie 10 lub 9 punktów w skali Apgar nie zwalnia rodzica z konieczności bacznego obserwowania swojego smyka i reagowania na niepokojące sytuacje. Jest to ważne zwłaszcza wtedy, gdy niemowlę śpi w swoim łóżeczku lub odpoczywa w trakcie spaceru w szerokiej gondoli, takiej jak w wózku Easywalker Harvey3 Premium.

punkty-apgar

Jakie parametry ocenia skala Apgar??

Skala Apgar u wcześniaków i dzieci urodzonych w terminie zawsze uwzględnia pięć parametrów. W praktyce oznacza to, że specjalista ocenia następujące elementy:

  • kolor skóry (appearance) – gdy maluszek ma całe ciało różowe, uzyskuje maksymalne 2 punkty. Jeśli jego tułów jest różowy lub obserwuje się sinicę części dystalnych kończyn, wówczas lekarz przyznaje dziecku 1 punkt. 0 punktów przypisuje się noworodkowi z całkowitą sinica ciała;

  • czynność serca, czyli puls (pulse) – 2 punkty są przyznawane przy pulsie powyżej 100, 1 poniżej 100 uderzeń na minutę, a 0, gdy puls jest niewyczuwalny;

  • reakcję na bodźce (grimace, reflex irritability) – sprawdza się u dziecka odruchy pierwotne, poprzez wprowadzenie cewnika do nosa i drażnienie podeszwy stóp. Jeżeli maleństwo kaszle lub kicha i płacze, uzyskuje maksymalne 2 punkty, gdy pojawia się u niego grymas twarzy lub słaby ruch kończyny, wówczas bobas dostaje 1 punkt. 0 punktów lekarz wpisuje wtedy, gdy brak jest jakiejkolwiek reakcji na bodźce.

  • napięcie mięśni (activity, muscle tone) – 2 punkty dostaje maluch z prawidłowym napięciem, który wykonuje samodzielne ruchy. 1 punkt uzyskuje noworodek o obniżonym napięciu i ze zgiętymi kończynami, a przy ogólnej wiotkości i braku napięcia smyk nie otrzymuje żadnych punktów.

  • czynności oddechowe (respiration) – maluch, który głośno płacze, uzyskuje 2 punkty, 1 punkt otrzymuje noworodek o wolnym i nieregularnym oddechu, 0 punktów – jeśli dziecko nie oddycha.

W każdej z kategorii maleństwo może otrzymać od 0 do 2 punktów, a suma punktów wpisywania jest do książeczki zdrowia dziecka. Możesz też znaleźć ją w karcie wypisu dziecka ze szpitala. Zabierz te dokumenty na pierwszą wizytę z bobasem u pediatry -  pomoże to specjaliście najlepiej zadbać o zdrowie Twojej pociechy. Wizytę kontrolną, podczas której pediatra sprawdzi,  czy smyk rozwija się prawidłowo, możesz połączyć z pierwszym spacerem – z pewnością pomoże w tym lekki i łatwy w prowadzeniu wózek głęboko-spacerowy wraz ze spacerówką, np. Baby Jogger City Select 2.

Jak przyznawane są punkty w skali Apgar za poszczególne parametry?

  • Punkty w skali Apgar a oddychanie

Oddychanie jest najważniejszym parametrem, który ocenia się po narodzinach maluszka. Maksymalną liczbę punktów przyznaje się smykowi, który głośno krzyczy lub płacze. Niekiedy oddech noworodka jest płytki lub nieco słabszy bądź też maluch jest na tyle zmęczony porodem, że nie płacze. Nie musi to oznaczać poważnych problemów zdrowotnych – bardzo często niezbędne okazuje się oczyszczenie dróg oddechowych z nadmiaru śluzu. Dzięki temu noworodek szybko zaczyna normalnie oddychać i w kolejnym badaniu punkty Apgar przyznawane są jak u zdrowego bobasa.

Zdarzają się jednak i takie sytuacje, gdy bobas oddycha nieprawidłowo. Może to być efektem chwilowego niedotlenienia podczas trudnego i długiego porodu. Najważniejsze jest wówczas szybkie przywrócenie prawidłowej wymiany gazowej, by nie doprowadzić do zatrzymania pracy serca. Lekarz może podać noworodkowi tlen, a gdy to nie pomaga – stosuje się maskę wentylacyjną i resuscytator. W ostateczności wskazana jest intubacja, a jeśli maluch podczas porodu miał kłopoty z oddechem – dalsze obserwowanie go po powrocie do domu, zwłaszcza w trakcie drzemek, by zmniejszyć ryzyko śmierci łóżeczkowej.

 

  • Punkty w skali Apgar a czynności serca

 

Kolejnym ważnym parametrem po oddychaniu jest liczba uderzeń serca na minutę, czyli puls. Tętno niemowlęcia jest nieco szybsze niż u osoby dorosłej. Poród to ogromne przeżycie nie tylko dla mamy, ale też dla samego maleństwa – m.in. z tego powodu bezpośrednio po narodzinach puls noworodka gwałtownie przyspiesza. Może wynosić nawet 160–180 uderzeń na minutę.

Maksymalną liczbę punktów uzyskuje bobas, którego tętno przewyższa 100 uderzeń na minutę. Jeżeli tętno w pierwszej minucie jest niższe niż 80, Twoja pociecha może otrzymać za ten parametr 1 punkt, a w ogólnym podsumowaniu 9 punktów w skali Apgar. W skrajnych sytuacjach u noworodka konieczny jest masaż serca, a gdy puls jest niewyczuwalny, przeprowadza się akcję reanimacyjną.

Wiedza o tym, jak wykonać masaż serca potrzebna jest nie tylko lekarzom – rozważ kurs pierwszej pomocy dla rodziców, podczas którego dowiesz się, jak reagować w przypadku zakrztuszenia, zadławienia lub niespodziewanej utraty przytomności swojego dziecka. Zadbaj jednocześnie o bezpieczne sprzęty wokół swojego malucha – obowiązkowy będzie atestowany fotelik samochodowy, który rośnie wraz z dzieckiem, taki jak Maxi Cosi Totan Pro.

 

  • Punkty w skali Apgar a ocena napięcia mięśni

 

Aby bobas dostał maksymalne 10 punktów w skali Apgar, powinien po porodzie przyjmować tzw. ułożenie zgięciowe. Oznacza to, że jego wszystkie kończyny są zgięte w stawach, zarówno te na stopach, jak i kolanach czy rękach. Zdrowy noworodek już po narodzinach jest zwykle bardzo ruchliwy, zdecydowanie zgina rączki i nóżki – wówczas ma szansę dostać pełne 2 punkty.

Mniejsza liczba punktów trafia do noworodka, który mimo zgięcia kończyn w stawach, nie stawia oporu przy próbie ich prostowania. Jego ciało wydaje się być wiotkie i podatne na manipulacje ze strony lekarza, który bada bobasa. Gdy smyk wykonuje tylko nieznaczne i powolne ruchy, wówczas uzyskuje 1 punkt, który świadczy o obniżonym napięciu mięśniowym. Przy niedotlenieniu lub poważnych problemach neurologicznych niemowlę nie wykonuje żadnych ruchów. Wówczas przyznaje się 0 punktów w skali Apgar.

W takich okolicznościach maluch może wymagać dalszej diagnostyki lub rehabilitacji po wyjściu ze szpitala. Zaburzone napięcie mięśniowe może też pojawiać się na dalszych etapach rozwoju maleństwa – maluch bywa rozdrażniony, nadmiernie pobudzony lub słabo reaguje na bodźce. Z tego powodu niezależnie od przyznanych punktów w skali Apgar musisz stale obserwować rozwój swojej pociechy. W razie wątpliwości nie zwlekaj z konsultacją u pediatry – problemy z napięciem mięśniowym mogą prowadzić do trudności z jedzeniem, nawet jeśli korzystasz z ergonomicznego krzesełka do karmienia Stokke Clikk.

 

  • Punkty w skali Apgar a zabarwienie skóry

 

Mogłoby się wydawać, że kolor skóry noworodka to najbardziej błaha kwestia podczas oceny jego funkcji życiowych. Jednak barwa skóry pozwala specjaliście wykluczyć m.in. możliwe problemy z układem sercowo naczyniowym. Ta nota w skali Apgar jest bezpośrednio związana z oceną pulsu i oddechu. Dwa punkty otrzymuje bobas, którego skóra jest różowa, co wskazuje na prawidłowe utlenowanie krwi. W konsekwencji długiego i skomplikowanego porodu Twoja pociecha może mieć różowy tułów, lecz sine kończyny. Podczas kolejnego pomiaru te parametry zwykle wyrównują się i maluch otrzymuje pełne 2 punkty.

Przy bardzo bladej lub sinej skórze bobas uzyskuje 0 punktów, a w ogólnym podsumowaniu może to być np. 6 punktów w skali Apgar. Często po porodzie naturalnym smyk jest bardziej zmęczony niż ten po cesarskim cięciu, jednak z reguły nie wpływa to w żaden sposób na dalszy rozwój dziecka. Niezależnie od sposobu przyjścia na świat maluch już po kilku miesiącach życia z radością bawi się i chętnie wyrusza na spacery z rodzicami w wygodnej i lekkiej spacerówce, takiej jak Cybex Priam 3.0 DJ Khaled.

 

  • Punkty w skali Apgar a reakcja na bodźce

 

Skala Apgar u wcześniaków i dzieci urodzonych w terminie jest przydatnym narzędziem, które pomaga sprawdzić reakcję na bodźce. Ten etap badania dzieli się zwykle na dwie części. W pierwszej lekarz lub położna wprowadza do nosa maluszka cewnik bądź używa tzw. gruszki, aby odessać pozostałości płynu owodniowego i resztki śluzu z dróg oddechowych. Nie jest to zbyt przyjemny zabieg, dlatego zdrowy bobas zwykle płacze, krztusi się lub kicha. To oznaka zdrowia i prawidłowego rozwoju układu nerwowego.

Jeśli na twarzy niemowlęcia pojawi się wyłącznie niewielki grymas, wówczas lekarz wpisuje 1 punkt. Przy braku jakiejkolwiek reakcji maleństwo zyskuje 0 punktów. Druga część badania to sprawdzanie odruchów pierwotnych, np. przez drażnienie dolnej części stopy. Taki test możesz także wykonać samodzielnie w domowych warunkach, np. podczas letniego spaceru w wygodnym wózku Mast Swiss Design M4. Powinieneś wiedzieć, że u wcześniaków wyniki testu Apgar mogą być mniej wiarygodne, niż w przypadku donoszonej ciąży. Słaba reaktywność lub niewielkie problemy z oddechem zdarzają się stosunkowo często, lecz nie mają wpływu na zdrowie Twojego smyka.

punkty-w-sklai-apgar

Inne metody na badanie rozwoju dziecka

Skala Apgar to jedno z kilku najczęściej używanych narzędzi do oceny stanu zdrowia maluszka. Aby na bieżąco kontrolować prawidłowy rozwój swojej pociechy, możesz korzystać z wielu innych metod. Jest to m.in. sprawdzanie odruchów pierwotnych podczas regularnych wizyt u lekarza pediatry, np.  odruchu Moro lub odruchu Babińskiego. To, czy Twój smyk rośnie prawidłowo i w dobrym tempie przybiera na wadze, sprawdzisz też przy pomocy siatek centylowych.

Nie zapominaj o bilansie dziecka, który pozwala pediatrze przyjrzeć się wzrostowi niemowlęcia i zauważyć ewentualne odstępstwa od normy. Jeśli coś wzbudzi Twój niepokój, wybierz się do lekarza i poproś o skierowanie na badanie krwi i badanie moczu, które w szybki sposób pozwalają ocenić kondycję organizmu.

Pamiętaj, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Zadbaj o jego zróżnicowaną dietę i codzienną aktywność fizyczną, korzystaj z bezpiecznych akcesoriów dla malucha, w tym solidnego fotelika samochodowego, np. Cybex Solution Z i-Fix. Odwiedź nasz sklep ze sprzętami dla dzieci i skompletuj idealną wyprawkę – dzięki temu będziesz mieć pewność, że w optymalny sposób wspierasz swoją pociechę na każdym etapie dorastania!

Podziel się opinią jako pierwszy

Napisz opinię
Follow us
Copyrights 2004-2024 BoboWózki
social mail
social up