Wirusowe zapalenie spojówek u dzieci może pojawić się nawet u noworodka. Towarzyszy temu zazwyczaj ropna wydzielina, opuchnięte powieki i trudności z otwarciem łzawiących oczu. Wirusowe zapalenie oka – jak diagnozować i leczyć stan zapalny oka?
Spis treści
Spojówka i budowa oka dziecka – kilka najważniejszych faktów
Oczy to wyjątkowo ważny narząd w naszym ciele, dzięki któremu możemy widzieć i poznawać kolory, kształty, a także kontaktować się z otoczeniem. Wzrok jest niezwykle istotnym narzędziem w pierwszych tygodniach życia niemowlęcia. Zanim smyk zacznie mówić, to właśnie dzięki zmysłom dotyku i wzroku uczy się świata, rozpoznaje rodziców, a przez obserwację przyswaja kolejne umiejętności. Dzieje się to nieustannie – podczas karmienia, przewijania czy spacerów, gdy niemowlę leży wygodnie w gondoli, np. nowoczesnego wózka Cybex Priam 2.0 w zestawie z fotelikiem Cloud-Z.
Narząd wzroku tworzą gałka oczna, aparat ochronny oka, czyli powieki, narząd łzowy, powięzi oczodołowe wraz z oczodołem oraz aparat ruchowy oka – są to mięśnie gałkoruchowe. Ścianę gałki ocznej pokrywa przezroczysta błona nazywana spojówką. Zaczyna się ona w rąbku rogówki, pokrywa białą twardówkę i kończy się w brzegu powiek. Spojówka to delikatna błona śluzowa, pełniąca funkcję ochronną przed urazami i infekcjami. Rozprowadza także łzy na powierzchni oka. Jest bardzo wrażliwa i dość szybko reaguje stanem zapalnym na zanieczyszczenia, ostre światło lub zbyt mocne pocieranie rękami.
Czym jest zapalenie oka u dziecka?
Zapalenie spojówek u dzieci to jedna z najczęstszych przyczyn wizyt u dziecięcego okulisty. Zapalenie spojówek u dziecka może mieć różne przyczyny – są to zakażenia wirusowe lub bakteryjne, a także stany zapalne o podłożu alergicznym. O zapalenie oczu u maluszka nietrudno. Twoja pociecha może zarazić się drobnoustrojami w przedszkolu, na placu zabaw lub odczuwać niepokojące objawy w następstwie zabrudzenia oka piaskiem, gdy wracacie do domu w dobrze amortyzowanym wózku Anex E/Type.
Objawy zapalenia spojówek u dziecka to przede wszystkim przekrwienie oczu, obrzęk i wydzielina z oka. Jeżeli Twój smyk często pociera narząd wzroku, ma trudności ze swobodnym patrzeniem, zwłaszcza w słoneczne dni lub reaguje intensywnym łzawieniem, to czas udać się do specjalisty. Szybka reakcja na objawy stanu zapalnego oczu może uratować Twoje dziecko przed poważnymi problemami zdrowotnymi i długotrwałym leczeniem. Na wizytę z łatwością dotrzesz łatwym w prowadzeniu wózkiem Espiro Only, który jest dostępny w zestawie z bezpiecznym fotelikiem Cybex Aton B2.
Wirusowe zapalenie oka – przyczyny i objawy
Wirusowe zapalenie spojówek u dzieci wywołuje kilka grup wirusów. Niekiedy rodzicom trudno jest odróżnić infekcję bakteryjną od wirusowej. Zapalenie oczu może być także wynikiem choroby mamy w czasie ciąży, np. zakażenia chlamydią lub rzeżączką. Jak rozpoznać ropne zapalenie spojówek u dzieci, wywołane wirusami?
Zapalenie spojówek wywołane przez wirusa opryszczki zwykłej
Wirusowe zapalenie spojówek u dzieci może pojawić się już w pierwszym tygodniu życia noworodka. Choć to wyjątkowo rzadko występująca postać zapalenia oka, warto znać jej objawy. W tym przypadku zapalenie oka wywołuje wirus opryszczki zwykłej typu 2. Do zakażenia dochodzi przy porodzie podczas przejścia dziecka przez drogi rodne zakażonej mamy.
Objawami zakażenia wirusem opryszczki są pęcherzyki na powiekach, ale także znaczny obrzęk powiek i spojówek. Maleństwo może mieć przekrwione spojówki, a z jego oczu wydostaje się obfita wydzielina surowicza. Zdarza się, że chorobie towarzyszy też zapalenie rogówki. Po rozpoznaniu infekcji maluszkowi podaje się krople przeciwwirusowe oraz maści. Czasami jest to także doustny lek przeciwwirusowy. Aby uniknąć zachorowania na wirusowe zapalenie spojówek u dzieci, konieczne jest jak najwcześniejsze wyleczenie zakażenia u przyszłej mamy.
Wirusowe zapalenie oka wywołane przez adenowirusy
U starszych dzieci najczęstszą przyczyną zakażenia oka na tle wirusowym są adenowirusy. Wywołane przez nie infekcje nazywane są epidemicznymi, ponieważ są bardzo zakaźne i szybko mogą dotknąć całą grupę maluchów w grupie przedszkolnej. Wirusowe zapalenie spojówek u dzieci przenosi się przez bezpośredni kontakt, np. przez dotykanie rękami przedmiotów, na których są obecne wirusy i przenoszenie ich do oczu lub na powieki.
Gdy występuje wirusowe zapalenie oka wywołane przez adenowirusy, objawami są: obfita, surowicza wydzielina z oczu i duży obrzęk powiek. Niekiedy na powiekach pojawiają się grudki, dziecko może mieć przekrwione spojówki i wykazywać światłowstręt. Objawom ze strony oczu często towarzyszy zapalenie górnych dróg oddechowych. Oznaki zakażenia adenowirusem mogą utrzymywać się nawet 3 tygodnie. Leczenie opiera się na podawaniu kropli przeciwwirusowych, które mogą przyspieszać rekonwalescencję.
Przeczytaj również: Wada wzroku u dziecka – jak ją rozpoznać i czy może się cofnąć?
Bakteryjne zapalenie oka u dziecka
Nie tylko wirusy mogą być przyczyną stanu zapalnego oka u dziecka. Równie często są to bakterie, które trafiają do oka wraz z kurzem lub pyłem, np. podczas zabawy w piaskownicy. Maluszki dość często pocierają oczy dłońmi w czasie zabawy w parku, mogą także zatrzeć oko drobinkami jedzenia. Bakteryjne zapalenie spojówek u dzieci wywołują zazwyczaj paciorkowce lub gronkowce, a także bakterie Haemophilus. Dobrze jest zabierać ze sobą na plac zabaw wodę, którą przepłuczesz zabrudzone oko dziecka – butelkę bez trudu zmieścisz w pojemnym koszu zakupowym wózka Bebetto Flavio.
Stan zapalny oka o podłożu bakteryjnym trwa zwykle nieco krócej niż przy zakażeniu wirusowym. Objawy utrzymują się ok. 5 do 7 dni. Symptomy tej choroby to lepka wydzielina ropna i umiarkowane przekrwienie oka. Bakteryjne zapalenie spojówek to najczęściej rozpoznawana postać zapalenia spojówek u noworodków. W leczeniu stosuje się krople antybakteryjne o szerokim spektrum działania. By zapobiec kolejnym infekcjom, wystarczy zachować odpowiednie zasady higieny, m.in. mycie rąk przez dzieci i ich opiekunów po spacerze, zabawie na placu zabaw lub powrocie z przedszkola.
Alergiczne zapalenie spojówek u dziecka
Alergiczne zapalenie spojówek u dziecka pojawia się zwłaszcza wiosną i latem. To nadmierna reakcja układu immunologicznego dziecka na alergeny. Do alergenów wywołujących zapalenie spojówek u dziecka należą przede wszystkim kurz, sierść zwierząt, pylące trawy i drzewa. Gdy pojawia się alergiczne zapalenie spojówek, objawy u dzieci to przede wszystkim intensywne swędzenie i świąd oczu oraz obfite łzawienie. Może towarzyszyć temu wodnista lub wodnisto-śluzowa wydzielina. Maluszek może mieć zaczerwienione spojówki oraz obrzęknięte powieki. U niektórych małych pacjentów może też pojawić się zapalenie błony śluzowej nosa, atopowe zapalenie skóry albo pokrzywka.
By rozpoznać alergię u dziecka, warto wiedzieć, że objawy zapalenia spojówek u dzieci związane z alergią występują obustronnie i sezonowo. Mogą intensyfikować się po dniu spędzonym w parku lub lesie, a zmniejszać, gdy dziecko spłucze ciało podczas kąpieli. W przypadku podłoża alergicznego częste i charakterystyczne jest nawracające zapalenie spojówek. Dotyczy ono przede wszystkim maluchów uczulonych na zwierzęcą sierść, zarodniki pleśni czy pyłki traw i drzew. Pomocą bywa ograniczenie kontaktu z alergenami. Czasami zmiany alergiczne zmniejszają się wraz z dorastaniem dziecka.
Zapalenie spojówek niezakaźne u dzieci
Zapalenie spojówek pod względem etiologicznym można podzielić na zakaźne (wirusowe, bakteryjne, ale też wywołane przez chlamydie i inne czynniki) oraz niezakaźne. Niezakaźne zapalenie spojówek występuje dość często i może mieć wiele przyczyn. Do najpowszechniejszych należą czynniki:
- chemiczne, takie jak drażniące gazy, pary czy dymy,
- fizyczne, w tym pyły, wiatr i światło,
- mechaniczne, zwłaszcza drażnienie oczu spowodowane złym ustawieniem powiek i nieprawidłowo wrastającymi rzęsami.
Częstą przyczyną zapalenia spojówek typu niezakaźnego mogą być również niewyrównana wada refrakcji, tzw. suche oko oraz przewlekły brak snu. Objawami dolegliwości są najczęściej łzawienie oczu, przekrwienie spojówek, niewielki światłowstręt, swędzenie i pieczenie oczu. Zwykle nie pojawia się natomiast wydzielina. Schorzenie może mieć charakter przewlekły bądź ostry, w zależności od czasu oddziaływania danego czynnika. W leczeniu niezakaźnego zapalenia spojówek często stosuje się działające miejscowo preparaty o działaniu odkażającym i obkurczającym naczynia krwionośne. Niezwykle istotne jest również wyeliminowanie czynnika wywołujące zapalenie.
Zapalenie spojówek – objawy u dzieci
Szybkie rozpoznanie zakażenia oka to krótszy czas leczenia i mniejsze ryzyko powikłań. Udaj się jak najpilniej do pediatry, gdy Twoje maleństwo ma przekrwione spojówki, a z jego oczu wydostaje się nadmierna wydzielina. Konsultacji lekarskiej wymaga utrzymujący się obrzęk i zaczerwienienie powiek. Nie czekaj z wizytą, gdy malec nie może z powodu ropnej wydzieliny otworzyć oczu i płacze przy intensywnym świetle. Do najbliższej przychodni dotrzesz wózkiem – pomocą dla każdego rodzica będzie świetnie amortyzowany model Joolz Day, w komplecie z fotelikiem Cybex Cloud Z2.
Niepokojącym objawem jest pojawienie się grudek na powiekach lub występowanie innych nietypowych zmian wokół oczu. Dolegliwościom oczu, gdy mamy do czynienia z infekcją wirusową, towarzyszy niekiedy gorączka i powiększone węzły chłonne. To znak, że dziecko potrzebuje opieki lekarskiej – szybkie leczenie przyniesie maluszkowi ulgę, a rodzicom zagwarantuje mniej stresu z powodu choroby smyka.
Czy dziecko z zapaleniem spojówek może chodzić do przedszkola?
Bakteryjne i wirusowe zapalenie spojówek u dzieci jest bardzo zaraźliwe. Zazwyczaj rozprzestrzenia się przez dotyk – mały pacjent pociera oczy, patogeny przedostają się na jego ręce, którymi następnie chwyta zabawki czy ręce kolegów i koleżanek w żłobku, przedszkolu lub szkole. Dlatego w przypadku wirusowego bądź bakteryjnego zapalenia oczu dziecko nie powinno uczęszczać do placówki edukacyjnej tak długo, jak długo trwa leczenie zapalenia spojówek
i występują u niego objawy. Zapalenie spojówek na tle alergicznym bądź mechanicznym nie jest zaraźliwe, zatem nie wymaga pozostawania w domu.
Czy z wirusowym zapaleniem spojówek można wychodzić na dwór?
Wirusowe, podobnie jak bakteryjne zapalenie spojówek, to choroby zakaźne. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby, dziecko powinno pozostać w domu przez okres leczenia, do czasu ustąpienia objawów.
Zapalenie spojówek u dzieci – leczenie
Jeżeli występuje zapalenie spojówek u dzieci, leczenie ustala lekarz pediatra lub okulista dziecięcy. Gdy objawy nie są nasilone, z pomocą może przyjść lekarz rodzinny, który zna małego pacjenta i zleci odpowiednie badania. Zwykle wystarczy dokładny wywiad i badanie malca, by ustalić wstępne postępowanie.
Jak postępować, gdy występuje wirusowe zapalenie spojówek u dzieci? Leczenie bazuje przede wszystkim na farmakologii odpowiednio dobranej przez specjalistę. Oprócz leczenia farmakologicznego ważna jest higiena i zabiegi pielęgnacyjne, które złagodzą uporczywe objawy. Gdy występuje zapalenie oka u dziecka, staraj się regularne usuwać nadmiar gromadzącej się wydzieliny, by niemowlę mogło swobodnie otwierać oczy. Możesz przemywać oczy solą fizjologiczną lub wacikiem, nawilżonym przegotowaną wodą. Za zgodą lekarza możesz też robić okłady z rumianku lub herbaty, dzięki którym zapalenie może szybciej ustąpić.
Czego nie wolno robić przy zapaleniu spojówek?
Zadbaj o to, by podczas leczenia maluch nie pocierał oczu i nie przenosił bakterii z dłoni na oko. Podczas infekcji maluch musi zostać w domu, by nie zarażać innych dzieci w żłobku lub przedszkolu. Infekcja wirusowa może szybko przenosić się na innych członków rodziny – obserwuj pozostałe dzieci i działaj, jeśli u kogoś z Waszej rodziny pojawią się podobne objawy. Gdy maluch dobrze reaguje na leczenie, możesz z nim udać się na krótki spacer – unikaj jednak zbyt intensywnego słońca i korzystaj z daszka przeciwsłonecznego – bardzo obszerny i z wygodną regulacją znajdziesz w wózku Roan Bass Next.
W przypadku zapalenia wywołanego alergią bądź czynnikami mechanicznymi, zadbaj o to, aby pociecha unikała bezpośredniego kontaktu z przedmiotami i substancjami drażniącymi. Gdy jest uczulona na pyłki drzew czy traw, powinna zredukować czas przebywania na świeżym powietrzu w okresie pylenia roślin. Jeżeli natomiast to kurz wywołuje u niej reakcje alergiczne, w tym zapalenie spojówek, zadbaj o to, aby w domu panowały możliwie sterylne warunki.
Jeśli Twoje dziecko nosi soczewki kontaktowe, zaleca się zrezygnowanie z nich w czasie choroby. Mogą one bowiem potęgować objawy schorzenia zarówno bezpośrednio, podrażniając gałkę oczną, jak i pośrednio, np. przez płyny, w których są przechowywane. W czasie choroby należy zrezygnować z kosmetyków kolorowych i pielęgnacyjnych stosowanych w okolicach oczu. Lepiej nie nakładać kremów, balsamów, tuszów do rzęs, kredek czy cieni do powiek, ewentualnie można stosować tylko lekkie kosmetyki o naturalnym składzie, zawierające ziołowe substancje łagodzące, np. rumianek.
Pamiętaj, że pyły, dymy, klimatyzacja, a nawet woda mogą działać drażniąco na gałki oczne, co może sprawiać szczególny dyskomfort w czasie choroby. Zadbaj zatem o to, aby Twoja pociecha nie była narażona na dym papierosowy, pyły z tzw. emisji niskiej, czyli kominów domowych palenisk, a także chlorowaną wodę z kranu bądź basenu. W czasie choroby dziecka lepiej nie włączaj też klimatyzacji. Promieniowanie emitowane przez telewizory i komputery mogą działać drażniąco na oczy, dlatego zadbaj o to, aby smyk nie korzystał długo z tych sprzętów.
Ile trwa wirusowe zapalenie spojówek u dzieci?
Wirusowe zapalenie spojówek wywołane najczęściej przez adenowirusy i wirusy opryszczki, ale też wirusy ospy wietrznej, półpaśca czy brodawczaka ludzkiego, to jedna z najczęstszych dolegliwości okulistycznych. Infekcja oka u dziecka rozpoczyna się nagle – najpierw zazwyczaj rozwija się w jednym oku, a po 2-3 dniach zajmuje drugą gałkę oczną. Po około 2 tygodniach występują zwykle nacieki na rogówce. Zmiany spowodowane przez wirusowe zapalenie spojówek u dzieci utrzymują się najczęściej przez około 1-3 tygodnie, choć w niektórych przypadkach czas ten może być dłuższy i wynieść nawet kilka miesięcy. Bakteryjne zapalenie spojówek trwa zwykle krócej – jego objawy ustępują często w okresie do 2 tygodni.
Czy zapalenie spojówek u dziecka przejdzie samo?
Zapalenie oka u dziecka wymaga leczenia lub może przejść samoistnie, w zależności od przyczyny choroby. I tak w przypadku chemicznego zapalenia spojówek, spowodowanego zwykle przez podawanie noworodkom kropli do oczu niedługo po przyjściu na świat, infekcja oka u dziecka mija sama po 2-3 dniach. Wirusowe albo bakteryjne zapalenie spojówek u noworodków i niemowląt wymaga natomiast zawsze wizyty u lekarza specjalisty. Po przeprowadzeniu niezbędnych badań i diagnostyce okulista zaleci odpowiednie postępowanie lecznicze.
Bakteryjne zapalenie spojówek u starszych dzieci często ustępuje samoistnie w ciągu 3-5 dni. Jednak rozpoznanie przez rodzica, czy u pociechy doszło do zakażenia na tle bakteryjnym czy wirusowym, bywa trudne. Dlatego zaleca się konsultację lekarską w celu ustalenia przyczyny i wdrożenia odpowiedniego postępowania.
Zapalenie oka u dziecka – profilaktyka
Objawy zapalenia spojówek u dzieci niepokoją rodziców i sprawiają, że mama i tata szukają sprawdzonych metod leczenia. Oprócz wiedzy, co na zapalenie spojówek u dzieci, warto dowiedzieć się, jak skutecznie przeciwdziałać infekcjom i nawrotom choroby. Dobrze mieć ze sobą podczas spacerów niewielką apteczkę lub czyste waciki i chusteczki do mycia rąk – schowaj je w koszu zakupowym np. wygodnego wózka Muuvo Qiuck i bądź zawsze przygotowany, by pomóc swojemu maluchowi.
Najważniejsza jest higiena rąk i dbanie o to, by drobnoustroje nie dostawały do oczu malucha. By tego uniknąć, dbaj o regularne mycie dłoni po każdym powrocie do domu ze szkoły, spaceru lub rodzinnego wyjazdu. Stany zapalne mogą też pojawiać się po kontakcie z brudną wodą lub mocno chlorowaną wodą na basenie. Wybieraj do kąpieli akweny z czystą wodą, korzystajcie z okularów do pływania, a po zakończonych zajęciach na basenie dokładnie spłuczcie twarz i ciało.
By uniknąć zapalenia na tle alergicznym, unikaj długich spacerów w okresie najintensywniejszego pylenia, a po powrocie do domu wykąp dziecko i zmień jego ubranie. Być może wskazane będzie wykonanie testów alergicznych, by łatwiej było określić przyczynę występowania objawów zapalenia spojówek. Czasami jest to reakcja na alergeny zwierzęce, niekiedy roztocza lub pyłki roślin, rzadziej – alergeny pokarmowe.
Podczas leczenia zakażenia oka i bezpośrednio po ustąpieniu objawów chroń oczy dziecka przed zbyt intensywnym światłem słonecznym. Do tego przydadzą się okulary z filtrem, bezpieczne dla najmłodszych. Unikaj używania kosmetyków do twarzy, którymi dzieci mogą zatrzeć przypadkowo oko i doprowadzić do podrażnienia. Dbaj o siebie w ciąży i wykonuj wszystkie niezbędne badania – pozwoli to uchronić Twoje maleństwo przed chorobami, które możesz nieświadomie przenosić na noworodka.
Przeczytaj także: 10 zasad higieny osobistej dla dzieci – jak nauczyć dziecko dbania o higienę?
Quiz Maker – powered by Riddle
Zapalenie spojówek – skuteczna walka z wirusami i bakteriami
Ropne zapalenie spojówek u dzieci na tle wirusowym bywa powodem zmartwień każdego rodzica. Na szczęście istnieją skuteczne metody leczenia i szybkiego ograniczenia objawów choroby. W przypadku wirusowego zapalenia oka u dziecka stosuje się odpowiednie leki przeciwwirusowe w postaci kropli i maści, które zmniejszają świąd i obrzęk. Leczenie zakażenia bakteryjnego wymaga użycia kropli antybakteryjnych, natomiast zapalenie oka u dziecka o podłożu alergicznym – unikania kontaktu z alergenem.
Dobrze dopasowane leczenie to gwarancja zahamowania rozwoju choroby i braku groźnych powikłań. Stosuj się do zaleceń pediatry i dbaj o podawanie leków zgodnie z zaleceniami. Podczas leczenia maluch powinien odpoczywać, wysypiać się i zdrowo odżywiać, by zapewnić organizmowi siły do walki z zakażeniem.
Twoje dziecko chorowało na wirusowe zapalenie spojówek? Opowiedz nam o tym w komentarzu poniżej i podziel się swoim doświadczeniem z innymi rodzicami. Być może dzięki temu inni rodzice będą w stanie szybciej pomóc swojemu maluszkowi i zwalczyć objawy choroby!
Bibliografia: